Επί αιώνες τα πυροβόλα θεωρούταν τα κύρια μέσα διεξαγωγής του ναυτικού πολέμου. Η εμφάνιση της τορπίλης στα τέλη του 19ου αιώνα άλλαξε μερικώς τις επικρατούσες έως τότε αντιλήψεις. Παρόλα αυτά τα πυροβόλα εξακολουθούσαν να κατέχουν πρωτεύουσα θέση στον ναυτικό αγώνα ακόμα και μετά τον Β’ ΠΠ οπότε και καταδείχθηκε η τρωτότητα των μεγάλων μονάδων επιφανείας λόγω της εκτεταμένης χρήσης του αεροσκάφους στον κατά θάλασσα αγώνα. Η χρήση των τακτικών καμικάζε κατά μία έννοια επανδρωμένα κατευθυνόμενα βλήματα κατά πλοίων) προϊδεάζε τι θα ακολουθούσε. Ανατολή προηγήθηκε της Δύσης στην έρευνα και ανάπτυξη Κ/Β κατά πλοίων.Η βύθιση του Ισραηλινού αντιτορπιλικού “Eilat” στα ανοιχτά του Port Said στις 21 Οκτωβρίου του 1967 από 4 βλήματα P-15 Termit(SS-N-2 Styx) αποτέλεσαν αληθινό σοκ για τις ναυτικές δυνάμεις της Δύσης επιταχύνοντας τα προγράμματα ανάπτυξης παρόμοιων βλημάτων.
MM-38 Exocet
Πρώτο απτό δείγμα ήταν η εμφάνιση του Κ/Β MM-38 Exocet το 1970,πρώτος πελάτης του οποίου ήταν το Π.Ν επί ΤΠΚ Combattante II.Το βλήμα έχει βάρος εκτόξευσης 735 κιλά ενώ φέρει πολεμική κεφαλή 165 κιλών.Η μέγιστη ταχύτητα μου μπορεί να αναπτύξει είναι 0,93 Mach ενώ η αρχική του εμβέλεια ήταν 38 Km. Παράταυτα με την εφαρμογή προγράμματος εκσυγρονισμού μπορεί να επεκταθεί στα 45 Km. Το βλήμα ακολουθεί προσέγγιση “sea-skimming” με αδρανειακή πλοήγηση στην πορεία του προς τον στόχο ενώ στην τερματική του φάση ενεργοποιεί το ραντάρ του και ακολουθεί αυτόνομη πορεία προς τον στόχο τον οποίον πλήτει με κεφαλή Υψηλής Εκρηκτικότητας με πυροσωλήνα καθυστέρησης για μεγιστοποίηση της καταστροφικότητας.
Σε παράκτια και χαρακτηριζόμενα ααπό έντονη κατάτμηση ναυτικά περιβάλλοντα που παρέχουν την δυνατότητα αιφνιδιαστικής προσβολής και αποκάλυψης του στόχου το βλήμα διατηρεί την αξία του παρά την σχετική παλαιότητα του. Ο MM-38 εξακολουθεί να εξοπλίζει τις πυραυλακάτους τύπου Combattante IIIa αν και η αντικατάσταση του από κάποιο σύγχρονο βλήμα θα ήταν προτιμότερη. Παιλότερα είχε γίνει γνωστή η ανάπτυξη εκ μέρους του Π.Ν μιας έκδοσης παράκτιας εκτόξευσης του βλήματος στα πρότυπα αντίστοιχης Αργεντινικής τροποποίησης του πολέμου των Φώνκλαντς που μάλιστα κατάφερε να θέσει εκτός μάχης της Βρετανική φρεγάτα “Glamorgan”.
MM-40 Exocet
Ο Exocet σαν βλήμα συνέχισε να εξελλίσεται από την κατασκευάστρια εταιρεία η οποία παρουσίασε την αεροεκτοξευόμενη έκδοση AM-39(που χρησιμοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία στον πόλεμο των Φώνκλαντς και εξοπλίζει και τα αεροσκάφη MIRAGE-2000EG της Π.Α) και την υποβρύχια εκτοξευόμενη έκδοση SM-39 με παραπλήσια τεχνικά χαρακτηριστικά.Επόμενο βήμα ήταν η ανάπτυξη της βελτιωμένης έκδοσης MM-40.Η συγκεκριμένη έκδοση μπήκε αρχικά σε υπηρεσία με το Π.Ν αρχές της δεκαετίας του ’90 στην έκδοση επάκτιας εκτόξευσης εξοπλίζοντας 2-3 πυροβολαρχίες ενώ εξοπλίζει και την Διοίκηση Ναυτικού της Ε.Φ με τρεις τετραπλούς εκτοξευτές σε υπηρεσία και συνολικό απόθεμα 24 βλημάτων. Στο Π.Ν εξοπλίζει τις πυραυλακάτους Super Vita στις εκδόσεις Block ΙΙ και Block III. Στην έκδοση Block II το βλήμα προωθείται από πυραυλοκινητήρα που του παρέχει βεληνεκές της τάξης των 72 Km. Αντιθέτως στην έκδοση Block IIIc ο πυραυλοκινητήρας έχει αντικατασταθεί από στροβιλοκινητήρα που του προσδίδει εμβέλεια 200+ Km.
Και στις δύο εκδόσεις το βλήμα διαθέτει προηγμένα χαρακτηριστικά “διάτρησης” της άμυνας του στόχου με την ικανότητα εκτέλεσης ενός ακανόνιστου “σπειροειδούς” ελιγμού που επαυξάνει τις πιθανότητες επιβίωσης του από τα αντιπυραυλικά συστήματα του εχθρικού σκάφους. Επιπλέον στην έκδοση Block IIIc το βλήμα διαθέτει εγγενή ικανότητα προσβολής εχθρικών σκαφών εν ορμώ και στόχων ξηράς γεγονός που επαυξάνει την επιχειρησιακή του αξία και χρησιμότητα. Επίσης το σύστημα διαθέτει την δυνατότητα μεταβολής της μεσοπορείας του μέσω ενδιάμεσων waypoints και κατά συνέπεια ικανότητας άφιξης στο στόχο σε συγκεκριμένο χρονικό σημείο, χαρακτηριστικό ιδιαίτερα χρήσιμο σε επιθέσεις κορεσμού με πολλαπλές εκτοξεύσεις βλημάτων κατά μοναδικού(-ων) στόχου(-ων). Γενικά η επιλογή του όπλου από το Π.Ν κρίνεται επιτυχημένη,αν και κατά καιρούς δέχθηκε κριτική λόγω της μη επιλογής άλλων υποτίθεται πιο προηγμένων βλημάτων, καθώς εκτός των άλλων το βλήμα διαθέτει της πιστοποίηση “combat proven”.
RGM-84 HARPOON
Αναμφίβολα το πλέον διαδεδομένο Κ/Β κατά στόχων επιφανείας στις ναυτικές δυνάμεις της Δύσης δεν είναι άλλο από το αμερικανικής κατασκευής RGM-84 Harpoon. Η ανάπτυξη του βλήματος άρχισε αρχές της δεκαετίας του ’70 με το βλήμα να τίθεται σε υπηρεσία την περίοδο 1977-78.Το βλήμα βάλλεται από εκτοξευτή Mk141 ενώ προωθείται από στροβιλοκινητήρα της Teledyne ενώ διαθέτει εμβέλεια ανάλογα με την έκδοση 124 έως 220 Km. Διαθέτει Ημιδιατρητική/Εκρηκτική κεφαλή βάρους 221 κιλών ενώ το τυπικό προφίλ αποστολής είναι πτήση σε διαμόρφωση “sea skimmimg” προς στον στόχο και ενεργοποίηση του ενεργού αισθητήρα ραντάρ στην τερματική φάση όπου μπορεί να επιλεγεί τόσο η μέθοδος “sea skimming” όσο και αυτή της “pop-up”.
Το βλήμα διατίθεται σε έκδόσεις εκτόξευσης από σκάφη επιφανείας,υποβρύχια,αεροσκάφη μαχητικά και ναυτικής συνεργασίας και επάκτιες συστοιχίες βλημάτων.Στο Π.Ν υπηρετεί στις εκδόσεις εκτόξευσης από σκάφη επιφανείας στις φρεγάτες MEKO-200HN και τύπου “S”,σε μέρος των πυραυλακάτων S-148 και στην υποβρύχια εκτοξευόμενη έκδοση του UGM-84 από τα τρία εναπομείνοντα σε υπηρεσία υποβρύχια κλάσης Type 209/1100.Το σύστημα έχει χρησιμοποιηθεί επιχειρησιακά με επιτυχία στον πόλεμο Ιράν-Ιράκ,στις Αμερικανολιβυκές αναμετρήσεις του 1986 και στην επιχείρηση “Praying Mantis” στον Περσικό Κόλπο ανάμεσα στο ναυτικό των Η.Π.Α και στο ναυτικό του Ιράν το 1988.Σε παραγωγή βρίσκεται η πλέον προηγμένη έκδοση του βλήματος RGM-84L Block II που παρέχει βελτιωμένες επιδόσεις ECCM και το κυριότερο ικανότητα προσβολής στόχων εδάφους.Το τελευταίο γίνεται κατορθωτό με την υιοθέτηση της μονάδας αδρανειακής ναυτιλίας(INS) του JDAM και του συστήματος Παγκόσμιας Εύρεσης Θέσης/Μονάδας Αδρανειακής Ναυτιλίας (GPS/INS) του SLAM-ER. Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό ηα αναβάθμιση των υπαρχόντων βλημάτων αυτού του τύπου στο επίπεδο Block II θα προσέδιδε στο Π.Ν μοναδικές ικανότητες προσβολής στόχων καθόλο το μήκος της Μικρασιατικής ακτής σε σχετικό βάθος,επαυξάνοντας συνολικά τις αντίστοιχες δυνατότητες των Ε.Ε.Δ.
Penguin
Το τρίτο βλήμα σε υπηρεσία στο ελληνικό οπλοστάσιο είναι το νορβηγικής προέλευσης Penguin.Το βλήμα υπηρετεί(-ούσε) στο Π.Ν τόσο εξοπλίζοντας τις πυραυλακάτους Combattante IIIb,όσο και στην αεροεκτοξευόμενη έκδοση του AGM-119 τα ελικόπτερα ναυτικής συνεργασίας S-70B-6 Seahawk.
Σε αντίθεση με τα υπόλοιπα αντιπλοϊκά βλήματα σε ελληνική υπηρεσία, το βλήμα διαθέτει αισθητήρα υπερύθρων(IR) το οποίο θεωρείται ότι ανταποκρίνεται καλύτερα σε περιβάλλον έντονων αντανακλάσεων(clutter) σε περιβάλλοντα σαν και αυτό του Αιγαίου πελάγους. Η βάρους 120 Kg εκρηκτική του κεφαλή(η οποία βασίστηκε στην αντίστοιχη του βλήματος AGM-12 Bullpup) φέρει πυροσωλήνα καθυστέρησης για μεγιστοποίηση της καταστρεπτικότητας επί του στόχου. Τα βλήματα Penguin Mk2 που διαθέτει το πολεμικό ναυτικό διέθεταν αρχικά εμβέλεια 27 Km όμως με την εφαρμογή προγράμματος γενικής συντήρησης/εκσυγχρονισμού αυτή επεκτάθηκε στα 34 Km. Το βλήμα διατίθεται και σε αεροεκτοξευόμενη έκδοση(Mk3) πιστοποιημένο για χρήση από αεροσκάφη F-16A/B της Νορβηγικής αεροπορίας με εμβέλεια 55 Km πλην όμως η απόκτηση του δεν έχει απασχολήσει την Π.Α. Γνώμη μας βέβαια είναι πως τα F-16 της Π.Α πρέπει να προμηθευτούν την συγκεκριμένη έκδοση, όπως και την αντίστοιχη AGM-84 του Harpoon ώστε να ενισχύσουν την ικανότητα προσβολής ναυτικών στόχων της Π.Α που σήμερα βασίζεται αποκλειστικά στα MIRAGE-2000EG της 331 ΜΠΚ.
RBS-15
Ένα ακόμη γνωστό αντιπλοϊκό βλήμα της Δύσης είναι το Σουδικής κατασκευής RBS-15. Στην τελευταία του έκδοση RBS 15 Mk3 αναπτύχθηκε από κοινού από τις Diehl BGT Defence και Saab Bofors Dynamics. Το βλήμα έχει μήκος 4,35 μέτρα, διαμέτρημα ατράκτου 0,5 μέτρα και εκπέτασμα πτερύγων 1,4 μέτρα. Το εμπρόσθιο τμήμα του βλήματος περιλαμβάνει μηχανισμό καθοδήγησης και τμήμα ηλεκτρονικών ακολουθούμενα από την βάρους 200 κιλών πολεμική του κεφαλή Υψηλής Εκρηκτικότητας(HE)-Θραυσματοποιούμενη. Το οπίσθιο τμήμα αποτελείται από τον στροβιλοκινητήρα μεταβλητής ώσης του βλήματος TR 60-5 από κοινού με δύο κινητήρες αρχικής εκκίνησης(boosters).Το βλήμα διαθέτει αναδιπλούμενα πτερύγια τα οποία παραμένουν σε κλειστή θέση επί του εκτοξευτή. Η εμβέλεια του βλήματος φθάνει τα 200 Km ενώ στην έκδοση -Mk3/-Mk.4 διαθέτει ικανότητα προσβολής στόχων εδάφους.
Η καθοδήγηση του προς τον στόχο γίνεται με συνδυασμό αδρανειακής πλοήγησης,GPS και ενεργού αισθητήρα ραντάρ που λειτουργεί στην μπάντα J. Το προφίλ αποστολής του βλήματος περιλαμβάνει πτήση “sea skimmimg” προς τον στόχο επί του οποίου μπορεί να εκραγεί είτε με την πρόσκρουση είτε με πυροσωλήνα καθυστέρησης. Στη τερματική φάση προσβολής μπορεί να εκτελέσει ακανόνιστους ελιγμούς αποφυγής για την αποφυγή της αναχαίτησης του από συστήματος CIWS. Το βλήμα εξοπλίζει τις ναυτικές δυνάμεις της Σουηδίας, της Φιλανδίας, ενώ έχει επιλεγεί από τα ναυτικά της Γερμανίας και της Πολωνίας για τον εξοπλισμό των κορβετών K130 και των ΤΠΚ κλάσης Orkan αντίστοιχα. Δια τίθεται σε τρεις εκδόσεις: εκτοξευόμενη από πλοία, από αεροσκάφη και από επάκτιους εκτοξευτές. Το RBS-15 Mk3 είχε συμμετάσχει στον διαγωνισμό του Π.Ν για την απόκτηση Κ/Β κατά πλοίων για τον εξοπλισμό των πυραυλακάτων “Super Vita” όπου και έχασε από τον MM-40 Exocet.
Otomat
Το Ιταλικής κατασκευής Otomat είναι ένα ακόμη δυτικό αντιπλοϊκό βλήμα. Το βλήμα διακρίνεται για την βαριά του κατασκευή, την βάρους 210 κιλών πολεμική του κεφαλή και την υψηλή καστρεπτικότητα του.Το βλήμα πρωτοτέθηκε σε υπηρεσία το 1977 και έκτοτε προηγμένες εκδόσεις του εξοπλίζουν 11 ναυτικές δυνάμεις. Το βλήμα προωθείται από τον στροβιλοκινητήρα Turboméca TR.281 Arbizon III ενώ για την εκτόξευση του χρησιμοποιεί κινητήρες αρχικής έναυσης(boosters).Και ‘δω η προσέγγιση προς τον στόχο γίνεται με την μέθοδο του “sea skimming” ενώ στην τερματική φάση της εμπλοκής το βλήμα ενεργοποιεί τον αισθητήρα του ενεργού ραντάρ.
Στην πλέον προηγμένη του έκδοση Otomat Teseo Mk2/E στο Ιταλικό ναυτικό, είναι εφοδιασμένο με ικανότητες επαναεπίθεσης, συγχρονισμένες επιθέσεις από κοινού με άλλα βλήματα για επίτευξη συνθηκών κορεσμού επί του στόχου, κίνηση σε τρεις διαστάσεις, ικανότητα για χρήση σε παράκτια ύδατα και ελιγμών αποφυγής συστημάτων CIWS στο τερματικό στάδιο εμπλοκής. Η έκδοση αυτή θα εξοπλίσει τις Ιταλικής ναυπήγησης φρεγάτες FREMM. Η εμβέλεια του φθάνει τα 180 Km με ταχύτητα 310 μέτρων ανά δευτερόλεπτο ενώ εκτός από την ικανότητα εκτόξευσης του από πλοία διατίθεται και έκδοση εκτόξευσης από επάκτιους εκτοξευτές. Μέχρι στιγμής δεν έχει αναφερθεί η ανάπτυξη αεροεκτοξευόμενης έκδοσης.
Gabriel
Το ισραηλινής κατασκευής βλήμα Gabriel είναι εάν από τα λίγα διεθνώς που έχει κερδίσει τον χαρακτηρισμό του “combat proven” λόγω της δράσης του στον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ.Η έκδοση εκείνη του βλήματος,η Gabriel Mk1 πέτυχε αξιόλογη επίδοση βυθίζοντας αριθμό Αιγυπτιακών και Συριακών πυραυλακάτων. Στην πλέον πρόσφατη έκδοση του, την Gabriel 5 το βλήμα διαθέτει την γενική διαμόρφωση του RGM-84 Harpoon εγκαταλείποντας την διαμόρφωση των παλιότερων εκδόσεων του βλήματος.
Στην έκδοση -4 το βλήμα διαθέτει εμβέλεια της τάξης των 200 χιλιομέτρων και προώθηση από στροβιλοκινητήρα με προηγμένες ικανότητες δράσης σε παράκτια περιβάλλοντα. Περισσότερες πληροφορίες για το βλήμα δεν είναι γνωστές παρά μόνο ότι θα αποτελέσει το νέο όπλο του Ισραηλινού ναυτικού από κοινού με το αντιαεροπορικό βλήμα Barak 8.
NSM
Το βλήμα NSM αναπτύσσεται από την Kongsberg Defence & Aerospace προκειμένου να αποτελέσει του ουσιαστικό αντικαταστάτη του γνωστού βλήματος Penguin για προσβολή ναυτικών και στόχων εδάφους. Το βλήμα προωθείται από τον στροβιλοκινητητήρα Microturbo TRI-40 turbojet συνδυαζόμενο με πύραυλο αρχικής εκκίνησης στέρεας κατάστασης και επιτυγχάνει εμβέλεια άνω των 185 Km. Το βλήμα διαθέτει όπως και ο πρόγονος του αισθητήρα IIR διπλής μπάντας ενώ η καθοδήγηση του προς το στόχο στη φάση της μεσοπορείας επιτυγχάνεται από συνδυασμό GPS,συστήματος αδρανειακής πλοήγησης και αναφοράς εδάφους TERCOM.
Στην τερματική φάση το βλήμα ενεργοποιεί τον αισθητήρα του και με ικανότητα αυτόνομης αναγνώρισης του στόχου(ATR) εγγυάται την ακριβή εμπλοκή και καταστροφή του στόχου με την κεφαλή Υψηλής Εκρηκτικότητας-Θραυσματοποιούμενη βάρους 125 κιλών. Το βλήμα είναι ικανό να εκτελεί ελιγμούς στην φάση της προσβολής προκειμένου να δυσχεράνει την αναχαίτηση του από την άμυνα του στόχου.Η πυροδότηση επί του στόχου είναι δυνατόν να γίνει εσωτερικά χάρη της ύπαρξης πυροσωλήνα καθυστέρησης. Το βλήμα τέθηκε σε υπηρεσία εξαιρετικά πρόσφατα, Οκτώβριο του 2012 από το Νορβηγικό πολεμικό ναυτικό με βολή από πυραυλάκατο κλάσης Skjold.
Brahmos
Το Κ/Β κατά πλοίων και στόχων ξηράς Brahmos είναι το τελευταίο στην σύντομη παρουσίαση μας.Προϊόν κοινής Ινδορωσικής συνεργασίας έχει λάβει το όνομα του από τους ποταμούς Βραχμαπούτρα και Μόσκβα των δύο χωρών. το μόνο από τα παρουσιαζόμενα βλήματα που διαθέτει δυνατότητα επίτευξης υπερηχητικής ταχύτητας χάρη στον δύο σταδίων κινητήρα του, αρχικής εκκίνησης πυραυλοκινητήρα που το προσδίδει υπερηχητική ταχύτητα και έναν ramjet υγρής κατάστασης που του επιτρέπει την υπερηχητική πτήση σε ύψος 15 μέτρων. Για το βλήμα υπάρχει γενικά πολυγνωμία αναφορικά με τα τεχνικά του χαρακτηριστικά γι’ αυτό τα μεταφέρουμε με επιφύλαξη. Γενικά θεωρείται πως διαθέτει πολεμική κεφαλή βάρους 200-300 κιλών, επιχειρησιακή εμβέλεια 300-500 χιλιομέτρων, ικανότητα επίτευξης ταχύτητας της τάξης των 2,8-3,0 Mach και ικανότητα μεταφοράς στον στόχο κινητική ενέργειας 32(!) φορές μεγαλύτερη ενός βλήματος Tomahawk αν και διαθέτει μόλις τα 3/5 του φορτίου του σε βάρος. Το βλήμα διατίθεται σε εκδόσεις βαλλόμενες από σκάφη επιφανείας και εκτοξευτές ξηράς ενώ υπό ανάπτυξη βρίσκονται η αερομεταφερόμενη και η υποβρύχια εκτοξευόμενη έκδοση.
Παλιότερα η κατασκευάστρια εταιρεία, NPO Mashinostroeyenia, είχε προτείνει την χωρίς έξοδα πιστοποίηση του στις φρεγάτες MEKO-200HN του Π.Ν στα πλαίσια ενός προγράμματος αναβάθμισης των δυνατοτήτων τους. Περισσότερες λεπτομέρειες δεν έγιναν γνωστές, είναι όμως ευνόητο πως σε περίπτωση υιοθέτησης της πρότασης η ισχύς πυρός των συγκεκριμένων σκαφών που σήμερα βασίζονται στα φιλοσοφίας “κατευθυνόμενης οβίδας πυροβολικού” RGM-84 Harpoon για προσβολή ναυτικών στόχων σε αντιδιαστολή με τα φιλοσοφίας “μικρού επανδρωμένου αεροσκάφους” που χαρακτηρίζει τα Σοβιετικής/Ρωσικής αντιπλοϊκά βλήματα, παράγωγο υπό μια έννοια είναι και το Brahmos θα πολλαπλασιαζόταν, ειδικά αν η τροποποίηση προέβλεπε απλώς την εγκατάσταση του όπλου επί των πλοίων και όχι την αντικατάσταση των κατά τα άλλα αποτελεσματικών Harpoon.
Γενικά η απόκτηση συστημάτων σαν τον Brahmos ενέχει στρατηγικά χαρακτηριστικά και θα έπρεπε να απασχολεί τις ΕΕΔ γιατί λειτουργούν σε πλαίσια πραγματικής αποτροπής της εξ ‘Ανατολών απειλής και όχι στα πλαίσια απλής και συνηθισμένης ενίσχυσης του ελληνικού οπλοστασίου.
Για προφανείς λόγους εξαιρέσαμε από την παρουσίαση μας αξιόλογα κατά τα άλλα συστήματα όπως Ρωσικής και Κινεζικής ή άλλης προέλευσης γιατί θεωρούμε μάλλον απίθανη την ένταξη τους στο ελληνικό οπλοστάσιο.
Επιχειρησιακή χρήση
Να πούμε και κάποια λόγια για την επιχειρησιακή χρήση των αντιπλοϊκών βλημάτων στο περιβάλλον του Αιγαίου. Γενικά, όπως γράφουμε και στην αρχή του άρθρου μας, τα Κ/Β κατά πλοίων θεωρούνται και όχι άδικα, οι κυρίαρχοι του σημερινού κατά θάλασσα αγώνα. Μια όμως πιο διεισδυτική ματιά αποκαλύπτει περιορισμούς που καλό είναι να λαμβάνονται υπόψη στους σχεδιαστές του ναυτικού πολέμου. Καταρχήν πρέπει να τονισθεί πως ο αριθμός των μεταφερόμενων βλημάτων κατά πλοίων στα πολεμικά ναυτικά Ελλάδος και Τουρκίας ανά πλοίο είναι μικρός και περιορίζεται από 2 βλήματα Penguin στις πυραυλακάτους κλάσης Kartal, 4 στις ΤΠΚ Combattante III/IIIa έως στα 8 MM-40 Exocet στις πυραυλακάτους Super Vita και 8 RGM-84 Harpoon στις φρεγάτες MEKO,”S” και O.H.Perry. Κατά συνέπεια η μάζα πυρός που μπορεί να εκτοξευτεί είναι αντικειμενικά μειωμένη και μη συγκρινόμενη με αυτή του παλιού καλού ναυτικού πυροβολικού. Επίσης στις μέρες μας η διάδοση ενεργητικών (καταστροφής) και παθητικών (παραπλάνησης-ECM και πυροτεχνικών αντιμέτρων) μέτρων αντιμετώπισης των αντιπλοϊκών βλημάτων είναι τέτοια που εγγυάται υψηλή πιθανότητα αποφυγής πλήγματος. Αν σε αυτά συνυπολογίσουμε και ένα εύλογο ποσοστό φυσικής αστοχίας και αστοχίας υλικού θεωρείται βέβαιο πως μεγάλο ποσοστό των εκτοξευμένων βλημάτων δεν θα βρει στόχο.
Στο περιβάλλον δε του Αιγαίου, με έντονη εδαφική κατάτμηση που παρέχει δυνατότητες απόκρυψης και διατάραξης της διόπτευσης και στόχευσης μακρών αποστάσεων θεωρείται δεδομένο πως ένα μέρος των ναυμαχικών συγκρούσεων θα λάβει χώρα εντός οπτικής ακτίνας .Καλό θα είναι λοιπόν να λαμβάνεται μέριμνα για την υιοθέτηση και εφαρμογή κλασικότερων τακτικών ναυτικής μάχης, αναβάθμισης του ναυτικού πυροβολικού και να μην υπάρχει υπερβολική εξάρτηση από τα Κ/Β κατά πλοίων.
Τα δε τελευταία είναι επιτακτική ανάγκη να εκτοξεύονται, εκτός εξαιρέσεων μαζικά ώστε να επιτευχθεί κορεσμός της άμυνας του στόχου σε συνδυασμό με τη χρήση άλλων μέσων π.χ αεροεκτοξευόμενων βλημάτων και βλημάτων αντιραντάρ HARM για σίγαση των ραντάρ των εχθρικών μονάδων επιφανείας. Βέβαια σε περιβάλλοντα σαν και αυτά του Αιγαίου, με τα χαρακτηριστικά που προελέχθησαν, και η εκτόξευση μεμονωμένων βλημάτων προσφέρει αρκετές πιθανότητες επιτυχίας καθώς είναι δυνατός ο αιφνιδιασμός του εχθρού και η καθυστερημένη για αυτόν αποκάλυψη του επερχόμενου βλήματος.
Εν κατακλείδι
Τα κατευθυνόμενα βλήματα κατά πλοίων αποτελούν λύση στο πρόβλημα της εκ του μακρόθεν εμπλοκής του εχθρού. τα κυριότερα από αυτά και προσπαθήσαμε να θέσουμε τα επιχειρησιακά δεδομένα που διέπουν τη χρήση τους στο περιβάλλον του Αιγαίου. Είναι βέβαιο πως οι πραγματικοί ειδικοί, στελέχη του Π.Ν, θα έχουν προβεί σε ενδελεχέστερη και βαθύτερη ανάλυση των δεδομένων, τα οποία προφανώς θα έχουν δοκιμαστεί σε ρεαλιστική βάση κατά τη διάρκεια των ασκήσεων που διεξάγει συχνά το τελευταίο. Εξοπλιστικές επιλογές είναι δυνατόν να επαυξήσουν τις δυνατότητες ναυτικής κρούσης και προβολής ισχύος στην ξηρά του Π.Ν και του προσδώσουν πρωτόγνωρες δυνατότητες. Να κλείσουμε με την ευχή να μην χρειαστεί ποτέ να γίνει πραγματική αποτίμηση της αποτελεσματικότητας των Κ/Β κατά πλοίων και των άλλων όπλων του ελληνικού οπλοστασίου στο πεδίο της μάχης και αυτά να παραμείνουν απλώς παράγοντας αποτροπής και διαφύλαξης της ειρήνης.
