Όπως είδαμε και στο πρώτο μέρος του αφιερώματος μας στον πόλεμο των Φώκλαντς, ο πόλεμος εκείνος προσέφερε πλήθος διδαγμάτων, που κεφαλοποιήθηκαν ανάλογα από τους ενδιαφερόμενους στρατιωτικούς οργανισμούς, οδηγώντας στην επικαιροποίηση των στρατιωτικών δογμάτων και στην ανάπτυξη νέων οπλικών συστημάτων και τακτικών μεθόδων χρησιμοποίησης τους.
Ένας από τους στρατιωτικούς οργανισμούς παγκοσμίως που θα έπρεπε να δείξει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την πολεμική σύγκρουση στον νότιο Ατλαντικό είναι και οι Ε.Ε.Δ. Και αυτό γιατί η πολεμική εκείνη σύγκρουση έλαβε μέρος πρωτίστως σε αεροναυτικό περιβάλλον που πλησιάζει, πάντα κατ’ αναλογία, το επιχειρησιακό περιβάλλον του Αιγαίου. Έτσι τα διδάγματα που αντλήθηκαν θα μπορούσαν να τύχουν ανάλογης εκμετάλλευσης από τον ελληνικό αμυντικό μηχανισμό, ο οποίος θα έπρεπε απλά να διαχωρίσει ποια από αυτά είναι ενδιαφέροντα για τον ίδιο.
Αν θα θέλαμε να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι και να αναφέρουμε ορισμένα από τα συμπεράσματα που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε συγκεκριμένες εφαρμογές στον ελληνικό αμυντικό μηχανισμό θα μπορούσαμε να πούμε τα εξής:
- Είναι καιρός η παραμελημένη μάχη πεζικού να επανέλθει στο καθημερινό πρόγραμμα εκπαίδευσης του Ε.Σ. Αντικείμενα όπως η λογχομαχία, η ρίψη χειροβομβίδας, η μάχη μικρών κλιμακίων, η συνδυασμένη εκπαίδευση με τη χρήση ομαδικών όπλων, η εκπαίδευση στην κλήση πυρών πυροβολικού πρέπει να διδάσκονται τακτικά, ενώ κεφαλαιώδους σημασίας είναι η εφαρμογή επίπονης ΣΩ. ΒΕ( Σωματικής Βελτίωσης) που πρέπει όμως να συνοδευτεί από συνολική αλλαγή του πνεύματος και της νοοτροπίας στην καθημερινή λειτουργία των μονάδων με την περικοπή άχρηστων αγγαρειών και ελαχιστοποίηση των υπηρεσιών σε απολύτως απαραίτητα επίπεδα ώστε οι στρατιώτες να προσέρχονται «φρέσκοι» στον στίβο της καθημερινής εκπαίδευσης. Και αυτό γιατί όπως κατέδειξε ο πόλεμος των Φώκλαντς, ακόμη και στην εποχή της προηγμένης τεχνολογίας, το πεζικό είναι αυτό που διεξάγει το κύριο βάρος του αγώνα και οι απαιτήσεις από τον απλό μαχητή είναι, σε πείσμα της κυρίαρχης άποψης, αυξημένες.
- Ο στρατιώτης οφείλει να εισέρχεται στην μάχη πλήρως εκπαιδευμένος. Η πλημμελής εκπαίδευση οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην κακή απόδοση στην μάχη και στην ήττα. Με δεδομένο πως χώρες όπως η Ελλάδα, για λόγους που δεν χρήζουν αναφοράς από τις γραμμές αυτού του άρθρου, δεν είναι σε θέση να διαθέτουν πλήρως επαγγελματικό στρατό, επιβάλλεται η διάρκεια της θητείας να είναι τέτοια που να εγγυάται την παραγωγή επαρκώς εκπαιδευμένων στρατιωτών. Το παράδειγμα των πλημμελούς εκπαίδευσης και κατάρτισης Αργεντινών κληρωτών είναι χαρακτηριστικό και δεν πρέπει να επαναληφθεί στο απευκταίο ενδεχόμενο πολέμου στον οποίον θα εμπλακεί η Ελλάδα.
- Οι ειδικές επιχειρήσεις δεν είναι δυνατόν να κερδίσουν από μόνες τους έναν συμβατικό πόλεμο υψηλής έντασης, μπορούν να παίξουν ωστόσο κρίσιμο υποστηρικτικό ρόλο, επιφέροντας κρίσιμα πλήγματα στην υποδομή και το ηθικό του εχθρού, βγάζοντας τον από την ισορροπία του και στρώνοντας το έδαφος για την βελτιστοποίηση της συμβατικής ισχύος των φίλιων δυνάμεων, αναιρώντας μερικώς το αριθμητικό τους μειονέκτημα. Επιβάλλεται λοιπόν η Ελλάδα να διαθέτει επαρκούς αριθμητικού όγκου και ικανότητας δυνάμεις ειδικών επιχειρήσεων, ικανές να δράσουν σε όλο το φάσμα της σύγκρουσης.
- Η άμυνα των νήσων, ειδικά στα μεγαλύτερα, οφείλει να εγκαταλείψει την αρχή της ταυτόχρονης παρουσίας παντού και να επικεντρωθεί στην ικανότητα ταχείας ανάπτυξης και αντίδρασης με την χρήση μηχανοκίνητων και αεροκίνητων ακόμα δε και αμφίβιων δυνάμεων. Σε ένα ιδανικό σχήμα η άμυνα θα έπρεπε να βασίζεται στον συνδυασμό μια στατικής και μιας κινητής μορφών άμυνας, με τους πιθανούς αιγιαλούς απόβασης και τους χώρους ρίψης και προσγείωσης αεραγημάτων να καλύπτονται από απλά τάγματα πεζικού, ενώ σε κρίσιμες θέσεις εντός της αμυντικής τοποθεσίας θα έπρεπε να τοποθετούνται ταχυκίνητες μονάδες κινητής άμυνας για την διεξαγωγή αντεπιθέσεων. Για τον πέριξ των κυρίων νήσων χώρο επιβάλλεται η παρουσία αεροκίνητων και αμφίβιων μονάδων, ικανών να αποκαταστήσουν την εθνική κυριαρχία σε καταληφθέντες από τον αντίπαλο μικρονήσους και βραχονησίδες.
- Όπως είδαμε και στο πρώτο μέρος το αποτέλεσμα του πολέμου επί των Φώκλαντς κρίθηκε τελικά στην φυσική εξάντληση των Αργεντίνων υπερασπιστών του. Η διοικητική μέριμνα ενός στρατεύματος είναι αυτή που κρίνει σε μεγάλο βαθμό τους πολέμους και από αυτόν τον κανόνα δεν εξαιρείται κανένας στρατιωτικός οργανισμός. Τα νησιά του Αρχιπελάγους οφείλουν να είναι αυτάρκη σε παροχή μέσων και αποθεμάτων υποστήριξης, ενώ σε ( περίπου βέβαιη) περίπτωση που απαιτηθεί ενίσχυση τους, θα πρέπει να υφίσταται ένας ολοκληρωμένος μηχανισμός διοικητικής μέριμνας για την υποστήριξη τους.
- Ο πόλεμος εκείνος απέδειξε τον καταλυτικό ρόλο της αεροπορίας επί των επιχειρήσεων. Αν οι Βρετανοί δεν είχαν καταφέρει να εγκαταστήσουν αεροπορική υπεροχή καμία επιχείρηση ανακατάληψης δεν θα ήταν εφικτή, ενώ οι προσπάθειες της τεχνολογικά παρωχημένης και δρώσας μακράν των βάσεων εξορμήσεως της Αργεντινικής αεροπορίας έθεσαν σε σοβαρή δοκιμασία την ίδια την επιχείρηση. Η μάχη για το Αιγαίο θα δοθεί και θα κριθεί κατά βάσιν στο αεροπορικό επίπεδο και αυτό η ελληνική στρατιωτική ηγεσία φαίνεται πως το γνωρίζει καλά. Επιβάλλεται λοιπόν ο κατά προτεραιότητα εξοπλισμός της Πολεμικής Αεροπορίας με τα μέσα που απαιτούνται ώστε να είναι σε θέση να φέρει εις πέρας την αποστολή της.
- Ακόμη και στην εποχή του σύγχρονου αεροναυτικού πολέμου τα παραδοσιακά μέσα εξακολουθούν να είναι αποτελεσματικά. Βόμβες ελεύθερης πτώσης, ρουκέτες και περιλήπτες βομβιδίων συνιστούν, ακόμη και σήμερα, θανάσιμη απειλή για τα μέσα επιφανείας του αντιπάλου. Υπό το πρίσμα αυτό η απόσυρση από την ενεργό υπηρεσία των αεροσκαφών τύπου A-7 Corsair II της Π.Α θα έπρεπε να αναθεωρηθεί.
- Το Αργεντινικό ναυτικό απείχε χαρακτηριστικά της σύγκρουσης, λειτουργώντας εκτός εξαιρέσεων τελείως παθητικά. Το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό δεν αναμένεται να πράξει το ίδιο και θα μετέχει ενεργά της όποιας σύγκρουσης στο Αιγιακό και όχι μόνο περιβάλλον. Η δράση του οφείλει να είναι επιθετική, τολμηρή και με αποδοχή του κινδύνου πρόκλησης απωλειών στο ίδιο από τη δράση του εχθρού. Πρόκληση απωλειών δεν πρέπει να οδηγήσει σε παθητικότητα, ευθυνοφοβία και αποχή από τις επιχειρήσεις. Όπως είχε πει και ο Ναύαρχος Κουντουριώτης “δεν έχομεν ναυτικόν αν δεν δεχτούμε πως τα πολεμικά πλοία υπάρχουν για να διακινδυνεύουν και στην ανάγκη να καταβυθίζονται”.
Αυτά είναι μόνο μερικά από τα διδάγματα των Φώκλαντς από τα οποία μπορούν να εξαχθούν χρήσιμα συμπεράσματα σε εθνικό επίπεδο. Σαφώς υπάρχουν και άλλα. Επιχειρήσαμε μια σύντομη προσέγγιση ελπίζοντας να αναδείξουμε κάποιες πτυχές που μπορεί να ενδιαφέρουν. Σίγουρα οι Έλληνες επιτελείς διαθέτουν τα προσόντα να προβούν σε μια ενδελεχέστερη εξέταση εκείνου του πολέμου, καθώς και άλλων που μπορούν να εμφανίζουν ελληνικό ενδιαφέρον, εξάγοντας τα κατάλληλα συμπεράσματα και ενσωματώνοντας τα στον ελληνικό αμυντικό σχεδιασμό.