Μετα την επιθεση κοντα στην αυτοκινητοπομπη του ΠΘ Μητσοτακη στην Οδησσο, ο Προεδρος της Ουκρανιας ζητησε επισημως απο την Ελλαδα ενισχυση της Ουκρανικης Αεραμυνας με οτι υπαρχει διαθεσιμο Στην χωρα μας εχουν ξεκινησει συζητησεις στον δημοσιο διαλογο για την αποστολη ολων των Ρωσικης Προελευσης ΑΑ συστηματων τα οποια ειναι συμβατα με την Ουκρανικη Αεραμυνα και εν πολλοις γνωστα απο τα Ουκρανικα πληρωματα.
του Defencegreece-Media
Η Ελλάδα διαθετει συγκεκριμενα τα παρακατω Ρωσικης Προελευσης συστηματα:
-2 συστοιχιες S300 PMU1 με 96 (?) πυραυλους 48Ν6Ε1 βεληνεκους 150 χλμ -To συστημα εχει προσφατα επισκευαστει την προηγουμενη 5ετια εντουτοις η μελλοντικη προβληματικη υποστηριξη απο την Ρωσικη πλευρα λογω Ουκρανικου δεν αφηνει περιθωρια για εφυσηχασμο και ειναι αναμφιβολα τροχοπεδη (Δεν σχολιαζουμε την πολιτικη διασταση του γεγονοτος αλλα τα πραγματικα δεδομενα)
-Το συστημα ειχε κατηγορηθει απο τους Τουρκους για εγκλωβισμου κοντα στην Ροδο σε αποσταση 200 χλμ απο την Κρήτη. Δεν εχει επιβεβαιωθει απο την Ελληνικη πλευρα εντουτοις θεωρηθηκε μη φιλικη κινηση απο την Τουρκία που διαμαρτυρηθηκε εντονα στο ΝΑΤΟ. Τα Τουρκικα F16 δεν ειχαν καταφερει να σπασουν τον εγκλωβισμο και αποχωρησαν μη ολοκληρωνοντας την προγραμματισμενη πτηση τους και πιθανη αποστολη αναγνωρισης. Το περιστατικο εγινε πολυ προσφατα στις 23 Αυγουστου 2023.
-Διαθετει επισης ρανταρ χαμηλου Υψομετρου Clamshel για αναγνωριση και εμπλοκη στοχων που πετανε σε υψομετρο κατω των 1000 ποδων οπως πυραυλοι Cruise ή μαχητικα ΑΦ ή UAV.
-Ειναι στρατηγικα τοποθετημενοι στην Κρητη καλυπτοντας την εξοδο του στολου στην Ανατολικη Μεσογειο και προστατευοντας την Αεροπορικη Βαση της Σουδας στην οποια σταθμευουν οι Μοιρες ΑΦ 340 Αλεπου και 343 Αστερι εξοπλισμενες με F16 Block 72 Viper (οταν ολοκληρωθει το προγραμμα ΕΜΖ μεχρι το 2027). Στην 115 Πτερυγα μαχης στη Σουδα επισης εδρευει η Μοίρα Εκπαίδευσης Αέρος Εδάφους (ΜΕΑΕ) που ειναι απο τα σημαντικοτερα σχολεια της ΠΑ.
-21+4 (ΠΑ για προστασια S300) Tor M1 Shorads Βεληνεκους 15 χλμ. To καθε Shorad συστημα ειναι πληρως αυτονομο και μεταφερει το απαιτουμενο ρανταρ Scrum Half 8 πυραυλους ετοιμος για βολη σε τοξο 360 μοιρων. Διαθετει επισης και Ηλεκτροοπτικο συστημα για εμπλοκη στοχων σε περιπτωση παρεμβολης.
-Τα περισσοτερα Tor M1 συνοδευουν τους Μ/Κ και ΤΘ σχηματισμους στο ΔΣΣ και ειναι υπευθυνα για την προστασια τους απο UAV και Επιθετικα Ελικοπτερα. Το συστημα εχει αποδειξει την αξια του τοσο σε Ουκρανικη οσο και Ρωσικη Υπηρεσια στην Ουκρανια και ειναι υπευθυνο για πολλαπλες καταρριψεις συστηματων UAV και Επιθετικων Ελικοπτερων Ka 52. Η Ουκρανια μαλιστα διεθετε και την αμεσως προηγουμενη γενια του συστηματος.
-Περα απο τα 21+4 συστημα σε Ελληνικη Υπηρεσια υπαρχουν αλλα 6 συστηματα σε Κυπριακη υπηρεσια. Συνολικα δηλαδή 31 αυτονομα συστηματα SHORADS.
-38 SHORADS OSA AK/AKM τα οποια καλυπτουν κυριως τα νησια του Ανατολικου Αιγαιου στην ΑΣΔΕΝ. Μετα τα γεγονοτα στο Ναγκορνο Καραμπαχ το συστημα κριθηκε ανεπαρκες στον εγκλωβισμο UAV Τουρκικης και Ισραηλινης Προελευσης. Οταν σχεδιαστηκε δεν υπηρχε προβλεψη για στοχους χαμηλης διατομης και χαμηλης ταχυτητας. Τα δυο αυτα στοιχεια ηταν εκτος προδιαγραφων. Απο τους τρεις διαφορετικους τυπους ΑΑ συστηματων ειναι ισως ο μονος τυπος που ειναι περιττος στο Ελληνικο IADS και θελει αμεση αντικατασταση λογω της απειλης των εκατονταδων Τουρκικων UAV που θα ειναι τα πρωτα που θα ριχτουν στην μαχη στο Ανατολικο Αιγαιο.
Οποιαδηποτε παραχωρηση ΑΑ συστηματος δεν θα μπορουσε ομως να υπαρξει διχως την αντικατασταση τους. Δυστηχως σε Δυτικη υπηρεσια για τα SHORADS Tor M1 και OSA AK/AKM δεν υπαρχει σε υπηρεσια το ισοδυναμο συστημα. Καποια ΑΑ Crotale μη αναβαθμισμενα και εκτος γραμμης παραγωγης δεν θα μπορουσαν να ειναι η λυση. Καθως η χωρα μας συμμετεχει στο European SkyShield η μονη λυση θα ηταν καποιο συστημα βασισμενο στο Iris T SLS. Εντουτοςι η παραγωγη δεκαδων τετοιων συστηματων (πχ πανω σε ΤΘ M113 ή νεας κατασκευης G5 κτλ) θα απαιτησει αρκετα χρονια και δεν ειναι αμεσα διαθεσιμη.
Λογω της υπαρξης ASRAD/Stinger στα νησια εναντιον συμβατικων απειλων ισως στην περιπτωση των OSA η Ελλάδα θα μπορουσε να πρωτοτυπησει με την υιοθετηση ενος anti-UAS συστηματος κατα UAV χαμηλους κοστους οπως το Coyotte της Raytheon. Ο καθε πυραυλος Coyote δεν κοστιζει πανω απο 100.000 $ καθιστωντας το ιδιαιτερα ελκυστικο απο τεχνοοικονομικη πλευρα. Η εμβελεια επισης ειναι ιδια με αυτη του OSA και φθανει τα 15 χλμ.
Στην περιπτωση ομως των Tor (προστασια εναντι Επιθετικων Ελικοπτερων) ή των S300 το κοστος αντικαταστασης ειναι ακριβο. Ενδεικτικα μια συστοιχια Patriot PAC3 κοστιζει 570 εκ $ με βαση προσφατη αγορα της Ρουμανιας το 2020 με μιξη πυραυλων 56 Patriot Pac 2 Gem T και 168 Pac 3 MSE . Διαφορα δημοσιευματα στον τυπο τοποθετουν το κοστος ανα πυραυλο στα 5.5 εκ $ για τον PAC 2 GEM T και 10 εκ για τον Pac 3 MSE Το θετικο της υποθεσης ειναι οτι το ιδιο συστημα συμμετεχει στην πρωτοβουλια European SkyShield επιτρεποντας την αγορα σε χαμηλοτερη τιμη απο την Π.Α λογω κοινης Διαπραγματευσης σε Ευρωπαικο Επιπεδο.
Ακριβη στοιχεια δεν υπαρχουν για το συστημα SLS τοποθετημενο σε μοναδικο οχημα με ρανταρ ενσωματωμενο εντουτοις μια πληρης συστοιχια Μεσου Βεληνεκοςυ SLM που περιλαμβανει ανωτερων επιδοσεων ρανταρ TRML 4D και 8 εκτοξευτες φθανει τα 100-140 εκ $. Το θετικο ειναι οτι στον καθε πυραυλο που παραγεται η χωρα μας συμμετεχει σε ποσοστο 13% στην κοινοπραξια. Αν καταχρηστικα διαιρεσουμε την τιμη μοναδας με βαση τα παραπανω στοιχεια βγαινει ενα κοστος 12.5-17.5 εκ $ ανα συστημα SHORADS.
Συγκεντρωτικα το συνολικο κοστος που θα απαιτηθει ειναι: -2×570 εκ $ για την προμηθεια 2 συστοιχιων Patriot Pac 3 σε διαμορφωση Ρουμανιας, συνολο 1.1 δις $ -Για την αντικατασταση των Tor M1 απαιτειται ποσο 312.5-437.5 εκ $ για την προμηθεια 25 SHORADS -XX εκ Ευρω για την αντικατασταση των 38 SHORADS OSA AKM, καταχρησιτικα μπορουμε να εκτιμησουμε τιμη μοναδας χαμηλοτερη του αντικαταστατη των Tor και εμφαση σε anti-UAV γυρω στα 10 εκ $ ανα συστημα. Αυτο θα απαιτουσε 380-400 εκ $ για την αντικατασταση 38 συστηματων Shorads με ενα συστημα σαν το Coyotte anti-UAS Συνολικα δλδ θα απαιτουνταν 2 δις $ διχως να υπολογιζονται αυξημενες τιμες λογω της μετα εισβολης στην Ουκρανια.
ΥΓ1 Μεχρι σημερα μολις 60+200 εκ του πακετου Μπλινκεν ειναι διαθεσιμα απο την Αμερικανικη πλευρα. Δεν πιστευει κανεις οτι η χωρα μας μπορει ευκολα να βρει 1.74 δις $ απο τον τακτικο αμυντικο προυπολογισμο για χαριν της Ουκρανιας.
ΥΓ2 Μονο τα OSA μπορουν ρεαλιστικα να αποσταλουν εκτος αν οι Αμερικανοι ή Ευρωπαιοι τα αντικαταστησουν με δικα τους μτχ συστηματα πχ για τα Hi SAM μεγαλου βεληνεκους με δυο συστοιχιες ειτε Patriot ειτε Aster 30 SAMP/T.Το οφελος θα ηταν η FOS τα επομενα 20 χρονια για αυτους.