Πληροφορίες για την παρουσία των Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία δίνουν τα αμερικανικά απόρρητα έγγραφα που διέρρευσαν στο διαδίκτυο. Αν και το Πεντάγωνο ισχυρίζεται ότι κάποια από τα έγγραφα έχουν υποστεί επεμβάσεις, ωστόσο αναγνωρίζει ότι τα περισσότερα είναι αυθεντικά, σύμφωνα με ρεπορτάζ των New York Times.
Στα έγγραφα με τίτλο “US/ NATO SOF in UKR” εμφανίζεται λίστα των δυτικών χωρών των οποίων οι SOF έχουν αναπτύξει στελέχη στην Ουκρανία την περίοδο Φεβρουαρίου – Μαρτίου 2023. Συνολικά, μόνον γι’ αυτή την περίοδο, φαίνεται να έχουν αναπτυχθεί επίσημα (με επίσημη ιδιότητα ως στρατιωτικοί του ΝΑΤΟ) 97 στελέχη των SOF. Από αυτά, τα 50 ανήκουν στις βρετανικές SOF. Οι ΗΠΑ έχουν αναπτύξει 14 και η Γαλλία 15.
Μέσα στα έγγραφα μάλιστα υπάρχει η πρόταση να συσταθεί μία τοπική (στην Ουκρανία) Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων η οποία θα συντονίζεται με το Αρχηγείο Ειδικών Επιχειρήσεων του ΝΑΤΟ (NATO Special Operations Head Quarters – NSHQ), αν και δεν δίνονται ακριβείς λεπτομέρειες για το πως θα γίνει η οργάνωση του ουκρανικού παραρτήματος των NATOϊκών SOF.
Οι αριθμοί που δίνουν τα έγγραφα αφορούν τα στελέχη των ΝΑΤΟ SOF που αναπτύσσονται “επισήμως” στην Ουκρανία. Αν και η ανάπτυξή τους είναι “μυστική”, ωστόσο τα στελέχη αυτά εξακολουθούν να υπηρετούν επίσημα στις ένοπλες δυνάμεις των χωρών τους. Όμως, ο αριθμός των στελεχών NATO SOF που έχουν αναπτυχθεί ως “μισθοφόροι” και “εθελοντές” είναι απείρως μεγαλύτερος. Η τακτική είναι, τα στελέχη των SOF να δηλώνουν “παραίτηση” και να υπογράφουν συμβόλαιο με τον Ουκρανικό στρατό είτε ευθέως είτε μέσω ιδιωτικής στρατιωτικής εταιρείας (PMC). Ως εκ τούτου, τα 100 περίπου στελέχη των ΝΑΤΟ SOF που αναφέρονται στα απόρρητα έγγραφα – μόνον για την περίοδο δύο μηνών – είναι μία “σταγόνα στον ωκεανό” εν σχέση με τον συνολικό αριθμό στελεχών που έχει αναπτυχθεί από την αρχή του πολέμου, με τις απαραίτητες εναλλαγές προσωπικού.
Τα στελέχη των NATO SOF εκτελούν πολλαπλές αποστολές:
- Επιτελικό έργο, σχεδιάζοντας επιχειρήσεις για τις ουκρανικές Ειδικές Δυνάμεις και άλλους επίλεκτους σχηματισμούς.
- Συλλογή Πληροφοριών με αναγνωρίσεις και χρήση ειδικού εξοπλισμού.
- Ψυχολογικές Επιχειρήσεις, ίσως η πιό κρίσιμη αποστολή, καθώς διαμορφώνει την αντίληψη για την πραγματικότητα στην Ουκρανία που επιθυμεί η κυβέρνηση Μπάιντεν, δηλαδή ένα αφήγημα νίκης, ώστε να δικαιολογούνται τα τεράστια κονδύλια που προσφέρονται από τις ΗΠΑ και την ΕΕ στον Ζελένσκι, καθώς και οι καταστροφικές οικονομικές επιπτώσεις στην οικονομία των ΗΠΑ αλλά κυρίως της Ευρώπης.
- Προστασία του Ζελένσκι και του στενού κύκλου του.
- Αντι-SOF επιχειρήσεις εναντίον ρωσικών υπηρεσιών πληροφοριών και Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων.
Οι SOF δεν είναι οι μόνες στις βρετανικές ένοπλες δυνάμεις που έχουν επιχειρήσει και πιθανότατα επιχειρούν στην Ουκρανία. Ο υποστράτηγος εν αποστρατεία των Πεζοναυτών Ρόμπερτ Μαγκόουεν σε συνέντευξή του στο περιοδικό Globe and Anchor ανέφερε ότι 350 Πεζοναύτες του 45ου Κομμάντο (45 Commando) αναπτύχθηκαν στην Ουκρανία και εκτέλεσαν δύο φορές “διακριτικές επιχειρήσεις” σε “λίαν ευαίσθητο περιβάλλον”. Ο Μαγκόουεν πιθανότατα αναφέρεται κυρίως στην δράση Λόχου Κρούσης Εμπροσθοφυλακής (Vanguard Strike Company), μίας νέας ιδέας στα πλαίσια εκσυγχρονισμού των Πεζοναυτών. Ο λόχος Vanguard είναι μία μονάδα αμφίβιων – αλλά όχι μόνο – Ειδικών Επιχειρήσεων με αποστολές ανάλογες εκείνων της SAS και της SBS, εφόσον αυτές οι μονάδες έχουν πλέον εστιάσει κυρίως στην εκτέλεση “μαύρων” Ειδικών Επιχειρήσεων και Ασυμμετρικού Πολέμου.
Οι δηλώσεις του Μαγκόουεν για τις συνθήκες που χαρακτηρίζουν τα σημερινά πεδία μάχης μεταξύ ισοδύναμων δυνάμεων, δεν αναφέρονται ευθέως στην δράση του 45 Commando και του Λόχου Vanguard στην Ουκρανία. Ωστόσο, είναι βέβαιο ότι ελέχθησαν σε συνειρμό με την δράση αυτών των Μονάδων. Χαρακτηριστικά, ο Μαγκόουεν είπε ότι “έχουμε ήδη δει ακτίνες της ιδέας της νέας Δύναμης Κομμάντο (Commando Force) σε πραγματικές συνθήκες στην τρομακτική σύγκρουση στην Ουκρανία”. Συγκεκριμένα, ο Μαγκόουεν επισημαίνει ότι:
“Η ικανότητα να κινείσαι και να επιχειρείς κατά μήκος του μελλοντικού χώρου μάχης είναι πάρα πολύ περιορισμένη. Το βλέπουμε σήμερα στο Ντονμπάς και την Μαύρη Θάλασσα. Πρόκειται για ένα περιβάλλον που όλοι βλέπουν τα πάντα, με ελάχιστα μέρη να κρυφτείς, όπου υπάρχει μία διαρκής μάχη για κυριαρχία στο ηλεκτρομαγνητικό περιβάλλον, η απόκτηση της οποίας θα επιτρέπει την ελεύθερη πτήση, επικοινωνία, θέαση και κρούση. Είναι η λεγόμενη περιοχή Αντιπρόσβασης/ Άρνησης (A2/AD), η οποία επιβάλλει διασπορά, παραπλάνηση και διάσπαση από μεγάλες σε μικρές δυνάμεις. Απαιτεί τον εναγκαλισμό της υψηλής τεχνολογίας, όπως σμηνών drone, φορητών επικοινωνιών υψηλών ικανοτήτων και υποκλοπές τεχνολογίας αιχμής. Οι Ειδικοί Χειριστές χρειάζεται να επιδείξουν επινοητικότητα, για να δοκιμάσουν αυτές τις ικανότητες, να μάθουν πως μπορούν να τις χρησιμοποιούν στο έπακρο, να τις υιοθετούν και – όταν χρειάζεται – να αμύνονται στις αντίστοιχες ικανότητες του εχθρού. Απαιτείται η ικανότητα να διεισδύεις σαν διαρρήκτης, να κινείσαι αποφασιστικά και διακριτικά, και να επιδιώκεις αποτελέσματα από απόσταση, και μετά να αποσύρεσαι, καθώς κανένας πλέον δεν μπορεί να δεσπόζει στον χώρο μάχης για μεγάλες περιόδους. Αυτή είναι η νέα Δύναμη Κομμάντο, και είναι σταθερά θεμελιωμένη στο ταξίδι της να αναπτύσσεται μπροστά, εντός και πέριξ επικίνδυνων χώρων, σε μία πολύ πιό μόνιμη βάση”.
Εκτενής ανάλυση για την δράση των Βρετανών Πεζοναυτών στην Ουκρανία δημοσιεύεται στο τεύχος Νο 79 Φεβρουαρίου – Μαρτίου 2023 της ΚΑΤΑΔΡΟΜΗΣ.
